Het werk met Syrische Dom-families in Brussel


21 november 2023

In gesprek met Firas, bemiddelaar bij de Dienst Roma en Woonwagenbewoners

Sinds 2015 zijn ze een nieuwe etnische groep in Brussel, duidelijk zichtbaar in het straatbeeld. Ze kwamen mee met de exodus uit Syrië en worden ‘Doms’ genoemd, door de Syriërs ook ‘Nawar’, maar zelf vermijden ze deze benamingen liever. “Ik zoek altijd naar de juiste woorden,” zegt Firas, zelf afkomstig uit Syrië en sinds enige tijd bemiddelaar bij de Romadienst voor deze doelgroep. Het brengt hem naar scholen en verschillende sociale voorzieningen, maar bovenal legt hij heel wat huisbezoeken af. Het is van cruciaal belang om een vertrouwensband op te bouwen als je goed met deze mensen wil werken.

Doms zijn vaak laaggeschoold en hebben een weinig positief imago bij de Brusselse Syriërs, maar ook bij andere etnische groepen – een fenomeen waarmee ook de Roma te kampen hebben, die overigens gemeenschappelijke Indiase wortels delen met de Doms. 

In Syrië oefenen ze een aantal typische beroepen uit die we ook wel bij bepaalde Romagemeenschappen terugvinden: muzikant, waarzegster, smid enzovoort, maar een activiteit die kenmerkend is voor de Doms is de informele tandartspraktijk. Ze behandelen tanden en maken protheses, een ambacht dat ze doorgeven van vader op zoon.

Al sinds de jaren zeventig zijn Syrische Doms ook in West-Europa actief als informeel tandarts, met name in Frankrijk en België. Omdat er al een historische link was met Brussel, was deze stad voor veel Dom-families dus een logische keuze toen ze zich genoodzaakt zagen Syrië te verlaten.

Syrische Doms zijn vandaag vooral aanwezig in de gemeenten Schaarbeek, Sint-Joost, Sint-Jans-Molenbeek en Anderlecht. “Intussen kan ik hen makkelijk herkennen aan hun kledij,” zegt Firas. Dom-families gaan vaak traditioneler gekleed dan andere Syriërs. De meeste Doms zijn erkend vluchteling. 

Firas begon zijn carrière als bemiddelaar in de humanitaire sector tijdens de Syrische vluchtelingencrisis van 2015. Hij werkte voor Artsen Zonder Grenzen in Brussel, maar ook in Noord-Griekenland, op Lesbos en in Libië. Het werk bij Foyer ervaart hij als anders dan in de humanitaire sector, waar er vaak snel moet gehandeld worden, mensen op doortocht zijn en je je als bemiddelaar meer een ‘instrument’ voelt.

Foyer werkt meer met mensen die al in het systeem zitten. Hierdoor kan er meer visie worden ontwikkeld op de bemiddeling. “Bovendien ben ik hier als bemiddelaar deel van een team, en doet mijn mening er ook toe.”

Wie op een originele manier nader met de Doms wil kennismaken, kan de strip ‘Hayat, d’Alep à Bruxelles’ lezen, door Anaële Hermans en Manal Halil. Uitgegeven bij La Boîte à Bulles. 

Terug