De één loket mantra


Johan Leman, 31 januari 2022

Sedert twee decennia is de één loket mantra uitgegroeid tot de basisfilosofie van de Vlaamse regering.

De idee is de volgende: maak voor alle klachten één centraal aanspreekpunt en het zal allemaal veel duidelijker worden voor de burger die met een klacht ergens een antwoord zoekt. Idem voor het plannen van sociaal werk: maak één centrale Raad van Bestuur en één algemeen directeur en het zal allemaal veel vlotter en gestroomlijnd verlopen. Tot de woordenschat die aan de één loket mantra gelinkt wordt, behoren: efficiëntiewinst, transparantie, doorstroming en overleg. Het woordje “kostenbesparend” is sedert enige tijd uit het rijtje verdwenen, omdat men merkt dat het zo goed altijd aan het eind van de operatie veel duurder uitviel dan het voordien was. En vroeg of laat moet zelfs de meest bedreven beleidsman/vrouw , en zelfs diegene die nochtans een grote bekwaamheid heeft in het wegmoffelen van de tegenvallende werkelijkheid, toegeven dat het te veel begint op te vallen.

Wat opvalt bij zo’n operaties is, dat je zelden mensen ziet die ooit zelf iets uit de grond gestampt hebben, of die zelf ooit iets succesvol bestuurd hebben in de sociale sector. Meestal gaat het om jonge ex-studenten uit een of ander consultancy bureau, die op korte tijd een grote bedrevenheid verworven hebben in het uitwerken van figuren met pijltjes die in alle mogelijke richtingen wijzen… en die zo goed als altijd bepaalde elementaire mechanismen uit het sociaal werk niet begrijpen, noch het zich kunnen voorstellen.

Aan het eind van mijn loopbaan – en ik heb toch wel een en ander gezien en meegemaakt, zowel op het terrein als bestuurlijk , zou ik durven zeggen dat 50 personeelsleden de ideale samenstelling is van een sociaal werk op het terrein en 100 een absoluut maximum, en dan moet je al een heel goede directie hebben. Redenen: in sociaal werk zijn vertrouwensrelaties (onderling en naar de mensen toe met en voor wie men werkt), competentie-tot-in-het-detail, directe nabijheid, flexibiliteit en een voortdurend zichzelf heruitvinden cruciaal. Die geest krijg je niet gerealiseerd in grotere settings. En hiermee beweer ik niet dat er geen mensen zouden zijn die hard werken in grote structuren. Maar de afstandelijkheid neem je er niet weg. Kan niet.

Toen ik directeur was van het Centrum voor gelijkheid van kansen en van racismebestrijding (waarvan de visibiliteit eertijds toch niet gering was), was een van mijn grootste problemen dat je zelfs met een grote visibiliteit voor veel mensen onbekend blijft als centrum, laat staan dat je voeling hebt met lokale toestanden. We gingen hopeloos op zoek naar lokale meldingspunten ver buiten Brussel… maar keken toen aan tegen verplaatsingskosten, tijdverlies en dergelijke.

Onvermijdelijk zal er ooit een eind komen aan de één loket mantra. Maar het zal jammer zijn dat ondertussen zoveel zal verloren gegaan zijn, dat op een totaal andere manier had kunnen geactiveerd worden.

Terug