---

Johan Leman, 12 november 2023

Is er hier iemand onder de lezers die als jongere niet radicaler was dan vandaag? Ik besef van mezelf dat ik als 15-16-17 jarige radicaler ideeën had dan vandaag, en ik heb de sterke indruk dat ik hetzelfde zag in mijn omgeving, toch bij velen.

Belangrijk verschil was dat die ‘omgeving’ kleiner was dan vandaag, zowel op vlak van input als van output. De input beperkte zich tot een klas op school en een groep vrienden in een of andere jeugdbeweging of jeugdhuis, sterk gelocaliseerd. De output reikte niet verder. En daar stonden we dan met ons radicaal standpunt. Soms moederziel alleen.

Dit is vandaag niet langer het geval: onze omgeving is vooral virtueel sterk toegenomen. De input en de output zijn dat even zeer. Zelden staat iemand nog moederziel alleen met zijn mening. Dat men zich misschien meer dan vroeger moederziel in de wereld ‘voelt’ staan, is een ander verhaal. Tussen ‘zich voelen’ en ‘zich in de ogen van anderen (laten) zien’  is in enkele gevallen een enorme kloof gegroeid en die vermindert niet doordat men meer dan vroeger het eigen gevoelsleven naar buiten ‘laat zien’. Soms integendeel.

Het betekent  dat men bij het radicaliseren zowel op vlak van input als van output de indruk krijgt dat velen eigenlijk denken zoals jezelf denkt, af te meten aan followers en ‘likes’.

Radicaliseren jongeren vandaag meer dan vroeger? Ja en neen. Neen, want vroeger radicaliseerde men even sterk. Ja, de reikwijdte is veel ruimer. Waaruit sommige kunnen besluiten dat ze veel medesympatizanten hebben en een grotere drang voelen om er iets mee te doen.

Daalt de leeftijd? Het lijkt erop. Dit zou te maken kunnen hebben met het feit dat meer dan vroeger heel jonge mensen kunnen optornen tegen oudere leeftijdsgenoten, gesteund door een grotere differentiatie tussen leeftijdsgroepen en een zich daardoor opgewaardeerd weten van jongere mensen die vroeger door oudere jongeren vaker overruled werden. En ook hier speelt dan de uitgestrekte virtuele omgeving haar rol.

Dit verdient ongetwijfeld ernstig onderzoek en tijdige adequate begeleiding. Want zo niet, kunnen daar  ongelukken van komen…

Terug