Overheden: Alles digitaliseren? En niets meer offline?


Johan Leman, 31 maart 2023

Moet men de ontwikkeling van een totale digitalisering bij overheden tegenwerken? Het zich verzetten tegen een verregaande digitalisering is noch realistisch noch wenselijk. Wél moet men als overheid met grote aandacht kijken of er specifieke groepen zijn die daardoor uitgesloten worden van overheidscommunicatie en of het over significant grote uitgesloten groepen gaat die constant blijven over de jaren.

Dan merkt men dat al 20 jaar lang  vooral 1 groep niet mee is met de digitalisering, namelijk mensen van 80 jaar en ouder, die laag opgeleid zijn en een inkomen hebben van netto maximaal 1000 à 1500 euro/maand.

Hier geven we enkele cijfers die uit “Belgian Ageing Studies” komen en die men kan terugvinden in het artikel “Iedereen aan boord van de digitale snelheidstrein?” (J.  Campens en N. De Witte, in  “Ongehoord en Ongezien” (J? Vranken, P. De Decker, D. Verté en R. Crivit, red., 2023).

Vaststellingen:

Slechts 1 op de 10 van de 80 plussers, die geen of maximaal lager onderwijs genoten hebben, en een netto inkomen hebben van max. 1000 € netto/ maand, had tussen 2004 en 2021 toegang tot het internet.

Slechts 2 op de 10 van de 80 plussers, die geen  of maximaal lager onderwijs genoten hebben, en een netto inkomen hadden van max. 1500 € / maand, hadden  tussen 2016 en 2021 toegang tot het internet.

Er was in die groep iets meer achterstand voor vrouwen dan voor mannen.

Belangrijk is dat die vaststelling al 20 jaar dezelfde is. Een overheid moet daar conclusies aan verbinden.

Een andere vaststelling is dat er, voor het geheel van de senioren, dus ook diegenen jonger dan 80,  verschillen zijn bij het gebruik van het internet. Voor het opzoeken van info, het gebruik van email en het online bankieren komt men uit bij 70 à 90% die meedoet. Maar voor de contacten met de overheid of met de administratie, het online winkelen en het skypen beperkt het internet gebruik zich bij senioren tot 20 à 40%.

Met andere woorden: overheden moeten de online ontwikkelingen bij alle mensen volgen, of ze zetten zichzelf en ook de betrokken mensen buitenspel. Maar… diezelfde overheden moeten een offline aanbod blijven waarborgen, op maat minstens van de laaggeschoolde 80 plussers met een laag inkomen. Anders discrimineren ze bij volle bewustzijn en schieten ze dus ernstig tekort in hun opdracht. Immers, het gaat om een groep mensen, waarbij die groep nog een hele tijd lang op basis van de genoemde kenmerken een blijvend karakter zal vertonen.

Het is duidelijk dat ook andere mensen ernstige moeilijkheden hebben om al hun communicatie met de overheden via het internet te regelen. Het gaat niet alleen om 80 plussers. Men kan hen laten aansluiten bij de offline regelingen die men voor de 80 plussers uitwerkt.

PS. Over die kwestie verscheen een heel artikel in Le Soir (27.03.2023), “La fracture numérique continue de se creuser”, en Foyer steunt ook de actie opgestart door “Lire et Ecrire” in ditzelfde verband.

Terug