---

Johan Leman, 26 mei 2023

Wat interessant is aan Molenbeek, is onder andere dat de gemeente een belangrijk stuk Europese geschiedenis, vooral de laatste 2 eeuwen, herkenbaar en tastbaar maakt. Molenbeek is op zich een interactief open-lucht museum “in process”.

Een (ongetwijfeld onvolledig) overzicht:

Er is het kasteel Karreveld (16^de-17^de eeuw).

En dan is er de periode 1830-1914. Er zijn 2 musea die uitstekend inspelen op 2 aspecten van de industrialisering van de 19^de-20^ste eeuw in de kanaalzone (en de migraties die er gepaard mee gingen): museum MMM (werkplaats begin 20ste eeuw) en la Fonderie. Er zijn enkele typische statusgebouwen uit het einde van de 19^de eeuw (eclectisch-neoclassicistische stijl): het Gemeentehuis en wat nu Maison des Cultures is, en er zijn 2 andere gebouwen uit diezelfde periode aan het kanaal zelf: een brouwerij die nu hotel Meininger geworden is en een industriële bakkerij (later in Horta stijl bewerkt), nu “Lulu”.

Zo komen we in de periode 1920-1940… met de Grote (Industriële) Hal in de Heyvaertwijk, de cité Diongre, de St. Jan Baptist kerk, art déco, modernisme.

En tenslotte de nieuwere projecten: met bv o.a. het MIMA. En enkele concert- en andere zalen zoals het toekomstige VK en Recyclart.

Men kan in Molenbeek overigens ook een stuk Joods-Brusselse geschiedenis laten herleven, wat nu totaal ondergesneeuwd is… en vooruitkijken naar mogelijke ontwikkelingen bij wat zich nu al aanmeldt en in de toekomst een betere architectuur zal vragen: enkele grotere moskeeën.

Wat moet vermeden worden als men Molenbeek als vlag neemt voor een project, is dat men zich toespitst op wat niet Molenbeek is, maar er juist naast ligt. Want zoiets zou enkel de stigmatisering van Molenbeek vergroten. Het is alsof de boodschap zou zijn: bezoek gerust de rand van Molenbeek, maar ga vooral niet naar binnen Molenbeek zelf.

Eigenlijk zijn er 2 grote uitdagingen:

1. Hoe kan je Molenbeek die een zone is die al bijna 200 jaar lang een aankomstzone is voor nieuwkomers-migranten en die een heel jonge bevolking heeft, verzoenen met gentrificatie?
2. Hoe kan je een interessant totaal-concept ontwikkelen voor Molenbeek, zodat je het leven van de inwoners zelf erop verbetert in plaats van het te bemoeilijken?

Terug