Concentratie- en centralisatiedrift als voorspelbare mislukking

Johan Leman, 28 oktober 2024

Aanleiding voor deze reflectie is het conflict dat gerezen is in het Vlaamse atletieklandschap. Ik herken er discussies in die ook in de integratiesector jaren geleden plaats gevonden hebben.

Leidt concentratie in de atletiek van alle lokale initiatieven er tot betere financiële en sportieve omkadering? Dit is mogelijk, maar niet als ze blindweg en dogmatisch toegepast wordt. Als een atleet met zijn persoonlijk team erin slaagt om Olympisch goud te halen, wie haalt het dan in zijn hoofd om die atleet te dwingen zijn trainer en team in te ruilen voor een centrale, nieuwe trainer en de succestrainer op een zijspoor te duwen? In Vlaanderen is er sedert kort nochtans een traditie ontstaan waarin dit als een nieuw dogma geldt.

Mag ik het even toepassen op het integratiebeleid dat men vanuit de Vlaamse Gemeenschap (- niet vanuit de VGC) heeft willen doordrukken in Brussel, tien jaar geleden? Voor de Vlaamse Gemeenschap mocht Foyer verdwijnen. Er zou iets in de plaats komen dat véél efficiënter werkte! Durft diezelfde Vlaamse Gemeenschap vandaag echt zeggen en schrijven dat de mensen die ze aan de Foyerwerking onttrokken heeft om de efficiëntie te bevorderen, vandaag beter renderen dan vroeger? Evalueer dat even, zou ik zeggen. Maar dat gebeurt nooit.

Ik wil het hier dus hebben over dit soort blinde concentraties… Ander voorbeeld. Zullen in Brussel afzonderlijke werkingen uit één bepaalde sector (bv. raadplegingen voor ouders van pas geboren kinderen), die echter gespreid liggen over 19 gemeenten, beter werken als ze vanuit 1 centraal punt gecoacht worden terwijl ze lokaal afzonderlijk verankerd zijn? Waar liggen de bewijzen hiervoor? En is dit kostenbesparend? Weerom… waar ligt het bewijs? Ik kan me daarentegen voorstellen dat een ander type ‘bijeenbrengen van werkingen uit verschillende sectoren’ in Brussel lokaal tot veel meer efficiëntie leidt… al was het maar omdat ze elkaar lokaal kunnen versterken. Blinde pro-forma concentraties, waarbij lokale werkingen uit 1 sector lokaal de facto totaal geïsoleerd blijven, tot kunnen veeleer tot non-rendement en ontmoediging leiden.

De stelling die ik verdedig: regel mogelijke efficiëntiewinsten niet top-down, maar bottom-up. Regel zo’n zaken pragmatisch, niet dogmatisch. Wat de laatste jaren in Brussel via vormelijke, administratieve concentratie gebeurd is, is zelden een succesverhaal geweest. Over wat buiten Brussel gebeurd is, spreek ik me niet uit. Ik ken het niet genoeg.

Terug